หน้าหนังสือทั้งหมด

พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
145
พรหมวิหารธรรม และการแผ่เมตตา
๑๔๙ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ทิศที่ ๔ ก็เหมือนกัน ตามนัยนี้ ทั้งเบื้องบน เบื้องล่าง เบื้องขวาง ด้วยจิตประกอบด้วยเมตตา อันไพบูลย์ ถึงความเป็นใหญ่หาประมาณมิได้ ไม่มีเวร ไม่มีคว
บทความนี้กล่าวถึงพรหมวิหารธรรมซึ่งประกอบด้วยเมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งเป็นแนวทางในการสร้างจิตใจที่สูงส่งและบริสุทธิ์ โดยมีการอธิบายถึงความหมายและความสำคัญของแต่ละข้อธรรม พร้อมเน้นถึงการแผ่เมตต
บทพระราชดำริของสมเด็จพระญาณสังวร
148
บทพระราชดำริของสมเด็จพระญาณสังวร
๑๕๒ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก เป็นผู้รับสนองพระราชดำริทั้งปวง เป็นไปด้วยพระบารมีใหญ่หลวงสูงส่ง นี้ก็ด้วยทรงมีพลวัฑฒน ธรรม ข้อ อมัจจพละ กำลังคืออำมาตย์ อภิชัจจพละ คือกำลังพระชา
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ได้มีบทบาทสำคัญในการสนองพระราชดำริเพื่อพัฒนาประเทศชาติ โดยเฉพาะโครงการพัฒนาลุ่มแม่น้ำต่างๆ เช่น ลุ่มน้ำบางนรา ที่ช่วยเกิดประโยชน์ทั้งด้านเกษตรและอุปโ
สมเด็จพระญาณสังวร และหลักธรรมของพระพุทธศาสนา
167
สมเด็จพระญาณสังวร และหลักธรรมของพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก อิโต ปร์ ปวกขามิ รุจจมาน หิ สุตวาน มหาราชาธิราชสุส ตโต สมฺปาทนตฺถาย สมมา วา ปกหนฺตสฺส ตปจฺจยา ชนินทสฺส ต ต์ วิเสสมงคล โยนิโส ปจฺจเวกฺขโต เวยย กตฺตุก
บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก และการรับพระราชทานเพื่อประดับพระปัญญาบารมี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของธรรมและวินัยในชีวิต โดยเน้นที่ความแตกต่างระหว่างกุศลธรรมกั
ความสำคัญของวินัยในพระพุทธศาสนา
172
ความสำคัญของวินัยในพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๖ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงเป็นพระธรรมิกะ ตั้งอยู่ในธรรม ทรงเป็นพระ ธรรมราชา ทรงปฏิบัติพระราชกรณียกิจทั้งปวงทรงอาศัยธรรมสักการะธรรมทรงทำควา
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของวินัยในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการจัดทำวินัยเพื่อคุ้มครองความดีงามและเสริมสร้างความผาสุกในสงฆ์ รวมถึงความเลื่อมใสของผู้คน โดยยกตัวอย่างจากพระธรรมคำสอนและบทบาทของสมเด
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก
175
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๑๗๙ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงศึกษาปฏิบัติวินัยอันสมควร แก่พระองค์ดีถูก ชอบทุกประการ จึงทรงประสบมงคลเหตุให้ถึงความเจริญอันอุดม สมตามพระพุทธภาษ
สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ได้ทรงศึกษาวิธีการปกครองตามธรรมวินัย และได้ปฏิบัติโดยอิงธรรมเพื่อสร้างความเจริญในสังคม ปัญหาสภาพแวดล้อมในปัจจุบันได้ถูกทรงตระหนักถึงความสำคัญ โดยมีพระราชดำริในการบำบัดทุก
พระราชพิธีบรมราชาภิเษกและพระบิดาแห่งชาติ
201
พระราชพิธีบรมราชาภิเษกและพระบิดาแห่งชาติ
โยธ ปญฺจสตาธิก เอกตึสสเก มงฺก— มิคสิริสุส ธันวาค ปรมินโท มหาภูมิ มหิตลาธิปสฺสโร นรูปตินฺทสุยามินฺทา- นาถปวิตฺตสวหโย นวมินโท มหาราชา ติจตุตา สวสุสาน เทวสหสุสานมุปริ รุตฺตมวสสมงฺคโล มสฺส ทิเน ว ปญฺจเม พ
ในวันที่ 5 ธันวาคม 2531 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงมีพระชนมายุครบ 61 ปี ถือเป็นวันมงคลแห่งชาติ พระองค์ทรงบริหารประเทศด้วยหลักธรรมาทรัพย์อย่างสูงสุด เช่น ทาน ศีล จาคะ และความมีเมตตา ซึ่ง
พระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
223
พระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก โยธ ปญฺจสตาธิก เอกติสฺสเก มงฺก— มิคสิริสุส ธันวาค ปรมินโท มหาภูมิ มหิตลาธิปสฺสโร นรูปตินฺทสยามินทา นาถปวิตฺตสวหโย นวมินโท มหาราชา ติจตุตา สวสุสานิ เท
ในวันเสาร์ที่ ๕ ธันวาคม ปีพุทธศักราช ๒๕๓๐ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้เฉลิมพระชนมพรรษาครบ ๕ รอบ และได้มีบทบาทสำคัญในการบริหารประเทศ โดยใช้หลักธรรมในการปกครองชาวไทย เช่น การให้ทาน ศีล จาค
ความไม่หวั่นไหวและญาณปรีชาของสมเด็จพระญาณสังวร
233
ความไม่หวั่นไหวและญาณปรีชาของสมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ความไม่หวั่นไหวอ่อนน้อมไปเพื่อญาณปรีชาซึ่งเป็นอภิญญาชั้นสูงได้ ๒๓๗ คือจิตที่จะควรแก่การงาน คือปฏิบัติงานเพื่อญาณปรีชาได้ จะต้องเป็นจิตที่มีสมาธิ มีลั
ในบทความนี้มีการพูดถึงความสำคัญของจิตที่อ่อนโยนและสมาธิในการทำงาน โดยสมเด็จพระญาณสังวรได้แสดงให้เห็นว่าจิตที่ไม่มีสมาธิเป็นจิตที่กระด้างและไม่สามารถทำงานได้ โดยการเปรียบเทียบเหมือนช่างทองที่ต้องใช้ควา
ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
251
ความสำคัญของการสงเคราะห์และสามัคคีธรรมในราชอาณาจักรไทย
๒๕๖ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ความสงบราบคาบปราศจากโจรผู้ร้าย คนทั้งหลาย ต่างขวนขวายในกิจการของตน ๆ เต็มใจแบ่ง ผลถวายเป็นราชพลี เพื่อพูนทวีพระราชทรัพย์ขึ้นอีกมากมาย ทั้งได้ความผาสุกกายเบิ
บทความนี้นำเสนอความสำคัญของการสงเคราะห์ประชาชนโดยพระมหากษัตริย์ และบทบาทของสามัคคีธรรมในการสร้างความมั่นคงให้แก่พระราชอาณาจักร การมีพระมหากรุณาธิคุณในชีวิตประชาชนช่วยให้เกิดความสงบและความสุข ในขณะเดีย
ความรุ่งเรืองแห่งแผ่นดินสยาม
272
ความรุ่งเรืองแห่งแผ่นดินสยาม
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๗๗ อย่างไรจึงจะทำความรุ่งเรืองแห่งแผ่นดินดินแดนสยามเขต ให้เทียมกันกับประเทศอื่น จะดำเนิน ให้สนิทสสนมกลมเกลียวกไม่รู้จักแตกร้าว สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทร
บทความนี้พูดถึงแนวทางการดำเนินรัฐประศาสน์ในสยามเพื่อให้ความรุ่งเรืองเป็นที่ยอมรับในระดับสากล ทั้งในเรื่องของการเสริมสร้างความสัมพันธ์ฉันมิตรกับประเทศเพื่อนบ้านและการดำเนินงานที่มุ่งสร้างสุขและเจริญแก่
การพิจารณาธรรมและความยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
280
การพิจารณาธรรมและความยุติธรรมในพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๘๕ แปลว่า อิสรชนยังไม่ได้พิจารณาด้วยตนเอง ยังไม่เห็นผิดของผู้อื่นมากหรือน้อย โดยประการทั้ง ปวง อย่าเพิ่งลงอาณา ข้อหนึ่งตรัสไว้ในธรรมบทว่า น เตน โหติ ธมฺมฏฺโฐ เ
เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักการพิจารณาธรรมตามพระพุทธศาสนา โดยเน้นความสำคัญของการไม่ลงความเห็นอย่างเร่งรีบ และการรักษาธรรมชาติของผู้ดำเนินชีวิต อีกทั้งยังมีการชี้แจงถึงความเสื่อมและความเจริญของยศในสังคมตามกา
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
282
รัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) นี้เป็นพระราชกรณียะส่วนรัฏฐาภิบาลโนบายประการหนึ่ง ២៨៧ กิตติศัพท์นี้ระบือไปถึงนานาประเทศ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าได้ทรงรับยศทหารเป็นนายพลเอกของมหาประเทศหนึ่
เนื้อหาเกี่ยวกับรัฏฐาภิบาลโนบายของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ อธิบายถึงบทบาทและการปฏิบัติตัวของพระราชาในการสอดส่องทุกข์สุขของประชาชน และการจัดการปกครองเพื่อความเป็นระเบียบ การรักษาศีลธรรม และความมั่นคงของพ
คำสอนทางธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
285
คำสอนทางธรรมของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๒๙๐ อตฺถจริยาย ด้วยประพฤติประโยชน์แก่กันในคราวที่ต้องการ ๑ สมานตฺตตาย ด้วยความเป็นผู้ มีตนสม่ำเสมอ ๑ อวิสวาทนตาย ด้วยความไม่แกล้งกล่าวให้ผิดจากจริง ๑ สมานัตตตา
บทความนี้นำเสนอคำสอนทางธรรมจากสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์เกี่ยวกับการมีความสัมพันธ์ที่เข้มแข็งในหมู่คณะ โดยเน้นการดูแลและรักษาประโยชน์ของกันและกัน ทั้งนี้ การรักษาประโยชน์ของผู้อื่นจะช่วยให้ประโยชน์ของตนมั
การจัดการราชกิจและพระราชกรณียกิจ
289
การจัดการราชกิจและพระราชกรณียกิจ
๒๙๔ ปลดปละอำนาจที่จะพึงใช้ในราชกิจหรือ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ข้อนี้จึงสันนิษฐานโดยนัยที่พระราชทานอภัย ขนบธรรมเนียมลางอย่าง เช่นในกาลก่อน คนพลเรือนไม่ได้เพื่อจะอยู่ตามลำพัง ต้องมีสังก
บทความนี้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงในราชกิจของประเทศไทยตามพระราชประสงค์ของสมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า โดยเน้นการปรับปรุงธรรมเนียมเก่า การให้ค่าตอบแทนผู้เกณฑ์ การสร้างสิ่งก่อสร้าง การเข้าถึงความยุติธร
สัมมาปาสะบ่วงคล้องน้ำใจ
318
สัมมาปาสะบ่วงคล้องน้ำใจ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๒๓ กรณียะนี้ นับว่าเป็นสัมมาปาสะบ่วงคล้องน้ำใจคนให้จงรักภักดี เป็นสังคหะวัตถุอย่างสำคัญ ประการหนึ่ง จัดเข้าในรัฏฐาภิบาลโนบาย โดยสังขิตตนัย ด้วยประการฉะนี้ รัฏฐ
กรณียะนี้มีความสำคัญในการสร้างความรักและภักดีต่อชาติ ซึ่งถือเป็นส่วนหนึ่งของรัฏฐาภิบาลโนบาย เพื่อส่งเสริมความเจริญสิริสวัสดิ์ของพระองค์และประเทศ การปฏิรูปการิตาจัดเป็นคุณสมบัติที่ล้ำเลิศเนื่องจากช่วยส
ขันติ: ความอดกลั้นและความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์
335
ขันติ: ความอดกลั้นและความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์
(เจริญ ญาณวรเถร) สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ พ. ศ. ๒๔๗๖ ๓๔๐ ขันติ ในปีนี้ (พ.ศ. ๒๔๗๖) จะเลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๓ ประการ คือ ๑ โสรัจจะ ๑ รัฏฐาภิปาลโนบาย ๑. ขันติ นั้น คือความอดกลั้นต่อวัตถุไม่เป
ในการศึกษาเกี่ยวกับขันติในปี พ.ศ. 2476 สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้กล่าวถึงความสำคัญของขันติในการรักษาความสามัคคีในหมู่คฤหัสถ์ และการควบคุมอารมณ์เพื่อไม่ให้เกิดความขัดแย้ง โดยพระองค์ได้ยกตัวอย่างธรรม 4 ป
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
337
ขันติและอหิ นาโคว ในพุทธศาสนา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) อหิ นาโคว สงฺคาเม อติวากย์ ติกฺขิสส์ ๓๔๒ จาปาโต ปาติ สร์ ทุสสีโล หิ พหุชฺชโน ។ เราจักอดกลั้นถอยคำเกิน เหมือนช้างที่ทนลูกศร อันตกจากแห่งในสงคราม เพราะหมู่ชนเป็น
เนื้อหาพูดถึงขันติในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในพระราชประวัติของสมเด็จพระพุทธเจ้า ที่ทรงแสดงความอดทนและมีใจเมตตาต่อผู้มีอิทธิพลที่ประสงค์ทำร้ายพระองค์ ทั้งในคำสอนเกี่ยวกับขันติและความอดทนต่อความทุกข์ ภิกษุ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์: ผู้ประพฤติธรรม
344
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์: ผู้ประพฤติธรรม
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ๓๔๙ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงใคร่ธรรม ทรงถือธรรมเป็นหลักทรงชักนำ ราชบริษัทแลพสกนิกรในทางธรรม เป็นเอกอัครศาสนูปถัมภก ทรงนิคคหะผู้ประพฤติละเมิด ธรรม ทรงปั
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ทรงเป็นเอกอัครศาสนูปถัมภกที่มีความสำคัญในการชักนำราชบริษัทและพสกนิกรให้ยึดถือธรรม เป็นผู้ที่ทรงมีพระราโชบายในการปกครองและการบริหารราชการเพื่อให้เกิดความระเบียบ
การรักษาสัจจะในพระพุทธศาสนา
354
การรักษาสัจจะในพระพุทธศาสนา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) พ.ศ. ๒๔๘๒ ๑ ๓๕๙ ในปีนี้ (๒๔๘๒) จักถวายวิสัชนา ธรรม ๓ ประการ คือไมตรี สัจจะ ๑ รัฏฐาภิปาลโนบาย ๑ (ไมตรีถวาย พ. ศ. ๒๔๘๑) สัจจะนั้น ได้แก่ความซื่อตรงในกันแลกัน เป็น
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของสัจจะในความสัมพันธ์ทั้งในด้านมิตรภาพและครอบครัว แสดงให้เห็นว่าสัจจะเป็นธรรมที่ช่วยสร้างความสามัคคีโดยเฉพาะในชุมนุมชนในพระศาสนา ซึ่งสัจจะจัดเป็นพระบารมีที่สำคัญ ทำให้เกิดคว
ธรรมะกับอธรรม: การต่อสู้ระหว่างความดีและความชั่ว
356
ธรรมะกับอธรรม: การต่อสู้ระหว่างความดีและความชั่ว
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) เพื่อยังคนทั้งหลายให้ได้รับความร่มเย็นแห่งการปกครองเสมอหน้ากันแลป้องกัน ๓๖๑ ศัตรูภายนอก ไม่ให้มาย่ำยีดีฑา, ธรรมะแลอธรรม ๒ อย่างนี้ ปฏิปักษ์ต่อกันดุจขาวกับดำต่าง
ข้อความนี้ส่งเสริมให้ผู้คนสนใจในการปฏิบัติธรรมและสร้างความดี โดยอ้างอิงจากธรรมชาดก เอกาทส นิบาต เป็นมุมมองที่ให้ความหมายถึงการต่อสู้ระหว่างธรรมะและอธรรมะ ที่มีมาแต่โบราณ และการเชื่อมโยงกับชีวิตประจำวั